In een arrest van de Hoge Raad van 16 januari 2024 stond onder meer de vraag centraal of het gerechtshof een hogere gevangenisstraf had opgelegd, dan wettelijk was toegestaan. De Hoge Raad oordeelt dat dit inderdaad het geval was, en vernietigde daarom de uitspraak van het gerechtshof voor wat betreft de strafoplegging.
Het ging in deze strafzaak in de kern om een bedreiging van twee politieambtenaren in 2020. De verdachte kon ten aanzien van beide politieambtenaren veroordeeld worden voor een bedreiging. Omdat de bedreiging op een en hetzelfde moment had plaatsgevonden, is echter (terecht) toepassing gegeven aan de samenloopbepaling ‘meerdaadse samenloop’, zoals geregeld in artikel 57 Wetboek van Strafrecht. Er wordt dan één straf opgelegd voor – in dit geval – twee op zichzelf staande, strafbare bedreigingen.
Welke maximumstraf kan in dat geval worden opgelegd? Uit artikel 57, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht volgt dat bij toepassing van meerdaadse samenloop niet meer dan één derde boven de wettelijke maximale strafbepaling mag worden opgelegd in geval van een gevangenisstraf of hechtenis.
In deze strafzaak had het gerechtshof een gevangenisstraf opgelegd van drie jaren. De maximale gevangenisstraf voor een bedreiging was in 2020 twee jaren. De maximaal op te leggen straf kon op grond van de meerdaadse samenloop-bepaling dus enkel twee jaren plus 1/3 van twee jaren zijn. Het gerechtshof heeft artikel 57 Wetboek van Strafrecht daarom onjuist toegepast.
Ook valt niet geheel uit te sluiten dat het gerechtshof zich onvoldoende heeft gerealiseerd dat in 2020 voor een bedreiging een andere maximum straf stond opgenomen in het Wetboek van Strafrecht, dan in 2022 toen door het gerechtshof uitspraak werd gedaan. In 2022 gold, net zoals nu overigens, namelijk een maximale gevangenisstraf van drie jaren.
Dit arrest laat zien dat het van belang blijft om scherp in de gaten te houden welke maximum straf opgelegd kan worden op grond van de wettelijke bepalingen, die in het concrete geval van toepassing zijn.
