Relevantie
Als het Openbaar Ministerie bij een bedrijfsongeval overgaat tot een strafrechtelijke vervolging, dan zien wij in de praktijk doorgaans dat een rechtspersoon wordt aangesproken die als werkgever heeft te gelden op grond van de Arbeidsomstandighedenwet. Dit komt mede door de ruime formulering van het werkgeversbegrip in de Arbeidsomstandighedenwet. Het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch sprak in een arrest van 2 juni 2023 een rechtspersoon echter vrij voor het overtreden van artikel 32 Arbeidsomstandighedenwet, omdat aan het werkgeversbegrip niet was voldaan. Als geen sprake is van een ‘werkgever’ kan aan een overtreding van artikel 32 Arbeidsomstandighedenwet niet worden toegekomen. Dit artikel legt immers op de werkgever een zorgplicht.
Samenvatting
Een werknemer (het slachtoffer in deze zaak) was samen met zijn collega’s verantwoordelijk voor het plaatsen, corrigeren en verwijderen van ’twistlocks’ voor het laden van containers op een schip door een stuwadoorsbedrijf. Tijdens deze werkzaamheden is het slachtoffer bekneld geraakt tussen containers.
Het Openbaar Ministerie heeft vervolgens een rechtspersoon strafrechtelijk aangesproken voor dit bedrijfsongeval. Uit het uittreksel van de KvK van deze verdachte rechtspersoon is gebleken dat de werkzaamheden met name zien op het uitlenen van bemanningen. Tussen de verdachte rechtspersoon en het slachtoffer is een zee-arbeidsovereenkomst gesloten, die in de visie van het gerechtshof beschouwd kan worden als een uitzendovereenkomst. Het slachtoffer is door de verdachte rechtspersoon ter beschikking gesteld aan een scheepsbeheerder om aan boord van een schip werkzaamheden te verrichten.
Ten tijde van het ongeval was het slachtoffer aan boord. Het slachtoffer was door de verdachte rechtspersoon ter beschikking gesteld aan een scheepsbeheerder om krachtens een door deze aan de werkgever verstrekte opdracht arbeid te verrichten onder toezicht en leiding van de scheepsbeheerder. Van ‘werkgever’ in de zin van de Arbeidsomstandighedenwet kan niet worden gesproken ten aanzien van de verdachte rechtspersoon. Het slachtoffer was immers niet (contractueel) gehouden tot het verrichten van arbeid jegens de verdachte rechtspersoon, ook niet door het slachtoffer ter beschikking te stellen aan een derde die gewoonlijk deze arbeid voor de verdachte rechtspersoon verricht.
Nu de verdachte rechtspersoon niet als ‘werkgever’ kwalificeert, zoals omschreven in de Arbeidsomstandighedenwet, dient vrijspraak te volgen.
