Direct toezicht en het activiteitenbesluit

Direct toezicht en het activiteitenbesluit

Relevantie
Wanneer wordt voldaan aan het vereiste van direct toezicht als bedoeld in artikel 4.79 van het Activiteitenbesluit en artikel 4.86 Activiteitenregeling? Deze vraag lag voor bij de rechtbank Rotterdam in het kader van een verbeurde last onder dwangsom en heeft geleid tot een uitspraak van 23 februari 2023.

Samenvatting
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Dordrecht stelde dat bij het bunkeren aan een motorschip geen direct toezicht was gehouden waardoor gasolie in het water was terechtgekomen. De gasolieslang was verkeerd aangesloten en direct toezicht had dit kunnen voorkomen, aldus het college.

De rechtbank stelt bij de bespreking van het beroep voorop dat de tekst van de wet en de totstandkomingsgeschiedenis van artikel 8.86 van de Activiteitenregeling geen duidelijk antwoord geven op de vraag wat onder direct toezicht moet worden verstaan. Om toch tot een antwoord te komen bespreekt de rechtbank vervolgens de uitleg die eerder in de rechtspraak is gegeven aan het begrip direct toezicht en leidt daaruit het volgende af:

i) Direct toezicht houdt in dat de toezichthouder (i.c. de bunkerwacht) lijfelijk ter plaatse moet zijn in de directe nabijheid van het leveren van de vloeibare brandstoffen;
ii) Cameratoezicht of toezicht uit een gebouw is dus niet toegestaan;
iii) Direct toezicht met lijfelijke aanwezigheid houdt niet in dat klanten niet meer zelf mogen tanken, en
iv) Ook houdt dit niet in dat verschillende afleverzuilen niet onder toezicht van één deskundig personeelslid in gebruik mogen zijn.

Aan de hand van deze criteria komt de rechtbank tot het oordeel dat het beroep gegrond is. Volgens de rechtbank is niet vereist dat de bunkerwacht zelf tankt. Wel is vereist dat de bunkerwacht in dat geval voldoende toezicht houdt en voldoende informatie verstrekt. Uit de rapportage van de toezichthouder volgt naar het oordeel van de rechtbank niet dat in dit geval onvoldoende informatie is verstrekt, of dat onvoldoende is gecommuniceerd. Dat een gasolieslang onjuist is aangesloten, maakt niet dat reeds daarom onvoldoende toezicht is gehouden. Er kunnen immers meerdere redenen zijn voor deze fout en daarover is niet gerapporteerd, aldus de rechtbank.

Slotopmerking
Uit deze uitspraak volgt maar weer eens dat het ook bij de beoordeling van de vraag of dwangsommen zijn verbeurd van groot belang is om vast te stellen of en waarom sprake is van een overtreding van de last en dit ook goed neer te leggen in een rapportage. Verder – en dat meer terzijde – roept de beoordeling door de rechtbank bij mij wel de vraag op of de onderliggende last onder dwangsom in rechte stand had kunnen houden als daartegen bezwaar was ingediend. Wellicht dat deze discussie bij de rechtbank dan niet nodig was geweest.